وضعیت زاینده‌رود قرمز است!

 وضعیت رودخانه زاینده‌رود هر روز بدتر می‌شود و این در حالی است که در سال‌های گذشته چنین اعداد و ارقام اسفناکی از وضعیت این رودخانه به چشم نمی‌خورد.

بر اساس آخرین آمار، حجم سد زاینده‌رود بیش از ۵۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته به‌طوری‌که سال گذشته این عدد ۴۵۰ میلیون مترمکعب بوده اما امسال بسیار کاهش یافته است،به این ترتیب در چنین شرایطی که محدودیت شدید منابع آبی حکم فرماست خدمات رسانی پایدار در اقصی نقاط استان اصفهان که بالغ بر ۱۰۰ شهر در کوتاه‌ترین و کویری‌ترین نقاط استان هستند کاری دشوار است.

این در شرایطی است که پیش‌بینی‌ها بیانگر تأخیر در بارش‌های پاییزی است بر این اساس با عدم جاری بودن زاینده‌رود که کاهش چشم‌گیری آبدهی چاه‌های آب شرب را در اصفهان به‌دنبال دارد؛ همچنین کاهش تخصیص آب شرب باید مدیران طرح آبرسانی اصفهان آب را میلی‌متری مدیریت کنند تا آب شرب مشترکان در فصول گرم و سرد سال به طور پایدار تأمین شود.

امینی، مدیرعامل شرکت آبفای استان اصفهان توسعه برخی از راه‌های مدیریت بهینه منابع آب را اعمال راهکارهایی همچون مدیریت فشار، احداث حوضچه‌های فشارشکن، مرئی‌سازی والوها همچنین با بهره‌مندی از سامانه تله‌متری و تله‌کنترل و هوشمندسازی شبکه توزیع در صدد کنترل منابع آب و توزیع عادلانه آن در میان ۹۳ شهر استان دانست و معتقد است که باید با توسعه سامانه تله‌متری در سطح استان منابع آبی به خوبی مدیریت شود و با استفاده تکنولوژی خطوط انتقال و شبکه‌های توزیع آب که دارای نشتی هستند به خوبی شناسایی و در کوتاه‌ترین زمان ممکن از هدررفت آب جلوگیری به عمل آید و این منابع به چرخه تولید و توزیع آب برگردند.

به‌گفته وی در شرایط کنونی که کمبود منابع آبی از یک طرف و تقاضای روزافزون مشترکان به منظور دستیابی پایدار به آب شرب از سوی دیگر وجود دارد، برخورد با متخلفانی که غیر قانونی از منابع آبی استفاده می‌کنند، ضروری است.

در مجموع برای رفع مشکل رودخانه زاینده‌رود اقداماتی درنظر گرفته شده که به گفته بصیرپور – معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه ای اصفهان – برنامه آبی سال جدید (۹۶-۹۵) برای آب زاینده‌رود تدوین نشده و طی هفته‌های آتی با همکاری شرکت مدیریت منابع آب برنامه ریزی انجام خواهد شد؛ اما همه شرایط آبی استان به بارش‌های فصل پائیز و زمستان بستگی دارد که طبق پیش بینی‌ها در پاییز با تأخیر در بارش مواجه هستیم.

وی مهم‌ترین مشکلات حوضه زاینده‌رود را عدم تعادل منابع و مصارف آبی، شیوه‌های غلط بهره‌برداری از منابع آب، عدم اعتماد به نهادهای دولتی، عدم مدیریت یکپارچه منابع آب در منطقه و مشکلات اجتماعی دانست و معتقد است راهکار برون‌رفت از مشکلات آبی حوضه زاینده رود احیای مدیریت یکپارچه منابع آب، کنترل برداشت‌ها، تصفیه پساب، اجرای طرح‌های جایگزین برای شرب، نوسازی شبکه آبرسانی، تکمیل و توسعه کانال‌های آبیاری، اصلاح و بهبود روش‌های آبیاری، اصلاح تعرفه آب و فرهنگ سازی مصرف بهینه در تمامی بخش‌های مصرف شامل کشاورزی، شرب و صنعت است.

علاوه‌بر این محمد حاج‌رسولی‌ها – مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران – نیز وضعیت رودخانه زاینده‌رود را وخیم دانست و گفت: در حال حاضر شرایط موجودی مخزن زاینده‌رود نسبت به سال گذشته افت کرده به‌طوری که براساس آمار موجودی مخزن این دریاچه ۵۵ درصد کمتر از سال گذشته است.

وی با بیان این‌که در حال حاضر مخزن زاینده‌رود حدود ۱۸۸ میلیون مترمکعب آب دارد، تصریح کرد: حال زاینده‌رود خوب نیست و باید برای این موضوع اقداماتی در نظر گرفته شود.

طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده قرار است که در آینده نه‌چندان دور کارگروه ملی زاینده رود پیگیری مصوبه ۹ ماده‌ای شورای عالی آب در دستور کار قرار گیرد و برای نجات زاینده رود به عنوان تنها رودخانه مرکزی کشور راهکار ارایه شود. این کارگروه به ریاست عیسی کلانتری خواهد بود تا بتواند الگوی دریاچه ارومیه را نیز در خصوص زاینده رود پیاده کند.

جلوگیری از بارگذاری مجدد و جدید، تخصیص تمام حق آبه‌ها، ابطال مجوزهایی که تاریخ آنها پایان یافته، اعمال مدیریت مصرف بهینه (صنعت، شرب و کشاوری)، پیگیری اجرای طرح‌های بین حوضه‌ای از جمله بهشت آباد و تونل سوم کوهرنگ، برنامه ریزی برای تشکیل شورای حفاظت آب یا تعیین میزان حق آبه‌ها، پیگیری طرح‌های توسعه‌ای و استحصال آب و بررسی چشم انداز ۳۰، ۲۰ و ۴۰ ساله در سازمان برنامه و بودجه استان از جمله راهکارهایی است که باید برای احیای زاینده رود به کار گرفته شود.

علاوه‌بر این قرار شده تا گروهی تحت عنوان گروه خلاق برای حل مسال بحران زاینده‌رود تشکیل شود که قرار است در این گروه از طرح‌های خلاقانه برای کمک به احیای زاینده رود استفاده شود که در این گروه همه می‌توانند کمک کنند و حتی کارشناسان استان‌های مجاور نیز می‌توانند طرح‌های خلاقانه خود را ارایه دهند.

ایسنا